|
 |
|
GEBZE AKÇAY KİRTASİYE KİTAP |
|
|
|
|
|
 |
|
T.T.K'da yer alan belgeler çek senet poliçe |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ÇEK
Bankada parası olan bir kimsenin bu paranın tamamının veya bir bölümünün banka tarafından lehdar veya hamile ödenmesini emreden, şekil ve kapsamı kanunda belirtilmiş olan kıymetli bir evraktır. Çekte üç taraf vardır. Çeki düzenleyen kişiye keşideci, çeki ödeyecek banka şubesine muhatap ve keşide edilmiş çeki elinde bulunduran kişiye de alacaklı (hamil) denir.
Banka, çek düzenleme konusunda ilgili kişiyle bir anlaşma yaparak çek karnesi verir. Çek, ancak bir banka üzerine keşide edilebilir. Çekin tahsil edilebilmesi için bankada keşidecinin emrine ayrılmış bir hesapta, çekin karşılığının bulunması gerekir. Çekte vade yoktur. Çek, ibraz edildiği anda ödenir ve damga vergisine tabi değildir.
Çekler, hamiline ve nağma yazılırlar. Hamiline yazılı çekler taşıyana, nama yazılı çekler ise isme yazılı olurlar. Çekler, ödeme tarihinden itibaren aynı şehirde 10 gün, farklı şehirde 20 gün, farklı kıtalarda veya ülkelerde 3 ay içinde tahsil edilmelidir. Karşılıksız çek düzenlemek, fiili suç niteliğindedir.
TTK’ nın 692. Maddesine göre çekte bulunması gereken unsurlar şunlardır:
Çek kelimesi
Kayıtsız ve şartsız belli bir bedelin ödenmesi için havale
Ödeyecek kişinin “muhatabın” adı ve soyadı
Ödeme yeri(Ödeme yeri gösterilmemişse muhatabın adının yanında gösterilen yer, ödeme yeri kabul edilir.)
Keşide günü ve yeri
Keşidecinin imzası.
BONO (Emre Muharrer Senet)
Borçlusu tarafından imzalanarak alacaklıya verilen ve belli bir paranın, belli bir süre sonra ödeneceğini bildiren ticari bir belgedir.
Bonoda senet borçlusu (muhatap), senet alacaklısına (lehtara) senette gösterilen alacağı, vadesinde kayıtsız şartsız ödeneceğini kabul ve taahhüt eder. Bonoda ikili bir ilişki vardır. Bono, düzenleyen için borç, lehtar için alacak senedi niteliğindedir.
Kıymetli evrak niteliğinde bir senet olan bono, özel şekil şartlarına tabidir. Bonodaki şekil şartları TTK’ nın 688. Maddesinde belirtilmiştir. Bu şartlar şunlardır:
Kayıtsız ve şartsız belirli bir bedeli ödeme vaadi,
Vade,
Ödeme yeri,
Kim ve kimin emrine ödenecek ise onun ad ve soyadı,
Senedin tanzim edildiği gün ve yer,
Senedi tanzim edenin imzası.
Ayrıca VUK’ a göre, tarafların vergi mükellefi olması durumunda bonoda, müteselsil seri ve sıra numarası ile alacaklı ve borçlunun adı, adresi, bağlı olduğu vergi dairesi, hesap numarası da bulunmalıdır.
Senedin üzerinde yazılı olan değere “nominal değer” denir. Bono, bu değere vade sonunda ulaşır ve en geç vadesini izleyen iki iş günü içinde ödenmelidir.
Bono bedellerinin tahsili genellikle bir banka şubesi aracılığıyla yapılmaktadır. Bono, vadesinden önce herhangi bir banka şubesine tahsil için verilir. Bu ödeme şeklinde banka, borçluya bonoyu ödemesi için ihbarname göndererek bildirimde bulunur. Borçlu tarafından bono bedeli ödenince banka, bononun üzerine “Bedeli tahsil edilmiştir.” Şeklindeki bir ibareyi yazıp imzalayarak ödeyene verir. Şayet borçlu, yasal ödeme süresi içinde bono bedelini ödemezse banka, bonoyu notere göndererek borçluya protesto çektirir.
Bonolar, genelde matbu halde düzenlenmiş olarak alınıp kullanılır. Alacaklı, bazı durumlarda borçludan kefil isteyebilir. Bu durumda, kefillerle ilgili bilgilerin ve kefillerin imzalarının da bonoda bulunması gerekir.
Bono, ciro ve teslim yoluyla bir başkasına devredilebilir. Ciro, bir senet üzerindeki hakların başka bir kişiye kayıtsız ve şartsız devredilmesi için yapılır. Ciro eden kimseye ciranta denir. Ciro, kambiyo senetlerinin arka yüzüne yapılır.
Ciro, şu şekillerden biri ile yapılabilir:
Ciranta, bononun arkasına sadece “Ödeyiniz.” Kelimesini yazar ve altına imzasını atar.
Ciranta, ciro yapacağı yapacağı kişinin adı ve soyadı (varsa ünvanı) ile “Ödeyiniz.” Kelimesini yazar ve altına imzasını atar.
POLİÇE
Alacaklı tarafından borçluya hitaben düzenlenen ve vadesinde belirli bir paranın üçüncü bir şahsa veya emrine ödenmesini bildiren bir borç senedidir.
Poliçede, üçlü bir vardır. Alacaklı, borçlusundan olan alacağını, kendisinin de borçlu bulunduğu üçüncü bir şahsa devretmek için poliçe düzenleyebilir. Poliçeyi düzenleyen kişi, diğer bir kişiye, poliçede ismen gösterilmiş olan kimseye belli bir tutarı ödeme emrini verir. Ticari bir senet olan poliçe, iş ve çalışma hayatında bir kredi aracı olarak kullanılmaktadır. Poliçe, ciro ve teslim yolu ile başkasına devredilebilir.
Poliçedeki taraflar şunlardır:
Poliçeyi düzenleyerek ödeme emrini veren kişi (keşideci)
Poliçeyi ödeyecek olan kişi (muhatap)
Poliçede belirtilen miktarı tahsil edecek kişi (lehdar)
TTK’ nın 583. Maddesine göre poliçede bulunması gereken unsurlar şunlardır:
Senet metninde poliçe sözcüğü
Belirli bir meblağın kayıtsız ve şartsız ödenmesi emri
Ödeme yeri ve vade
Ödeme yapacak şahsın adı ve soyadı
Ödemenin kime veya kimin emrine yapılacağı (lehtarın adı, soyadı veya ünvanı)
Keşide yeri, tarihi ve keşidecinin imzası.
TTK’ nın 615. Maddesine göre poliçeye dört türlü vade konulabilir. Kanunda öngörülen vade tipleri şunlardır:
Görüldüğünde
Görüldükten belli bir süre sonra
Keşide tarihinden belli bir süre sonra
Belirli bir günde
Bazı durumlarda poliçe iki taraflı olabilir. Alacaklı alacağını senede bağlamak üzere borçlusu üzerine kendi adına da poliçe keşide edebilir. Bu durumda keşideci aynı zamanda bedelin ödeneceği kişi, diğer bir deyişle lehtar olmaktadır.
Muhatap, poliçeyi kabul edip etmemekte serbesttir. Kabul ettikten sonra senedin esas borçlusu durumuna geçer. Kabul, muhatabın poliçenin üzerine, “kabul edilmiştir” yazıp, imzalaması ile, poliçeyi vadesinde ödeyeceğini onaylamasıdır.
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
Radio Pop |
|
|
|
|
|
 |
|
Facebook beğen |
|
|
|
|
|
 |
|
FACEBOOK |
|
|
|
|
|
|
AAA
 |
|
|
|
Bugün 62 ziyaretçi (141 klik) kişi burdaydı! |